De nieuwe regels zijn vooral gericht op het afschermen van jongeren tegen deze reclames. Zo worden alle affiches met reclame voor bier en sterke drank vanaf 2025 verboden in een afstand van 150 meter rondom scholen. Daarmee wordt een deel van de Belgische steden en gemeenten in feite uitgesloten van alcoholreclame in het straatbeeld.

Sociale media
Op sociale mediaplatformen wordt ook een leeftijdsfilter ingebouwd. Alcoholreclame mag alleen nog worden getoond op kanalen waarvan kan worden bewezen dat meerderjarigen minstens zeventig procent van het bereik uitmaken. Volgens deze regel zouden platformen zoals TikTok en Snapchat verboden terrein worden voor deze reclames. Alcohol merken mogen daarnaast geen personen jonger dan 25 jaar (of die jonger lijken dan 25 jaar) laten optreden in alcoholreclames. Het mogen ook geen mediafiguren zijn, dus influencers worden uitgesloten van dit soort reclames.

Niet effectief
Katleen Peleman, directeur van het VAD, vindt het op zich goed dat de regels strenger worden, maar vindt het beperkt. ‘Het is helemaal niet effectief om alcoholreclame te beperken in een kleine zone of op mediakanalen, omdat we weten dat er dan een verschuiving komt. De reclamemiddelen zullen onmiddellijk in een andere buurt of op een ander mediakanaal worden ingezet. Zo is er nog steeds evenveel reclame.’ Peleman benadrukt dat het beperken van reclame gericht op jongeren niet werkt. Veel jongeren komen op plekken waar volwassenen ook komen: winkelstraten, stations, sport en infrastructuur. Op die plekken geldt de reclamebeperking niet. Ze kijken ook naar mediakanalen waar veel volwassenen naar kijken. Bovendien willen we dat volwassenen een attitude verandering doormaken, anders gaat er niets veranderen in de maatschappij.’

Politieke tekortkoming
De nieuwe regels rondom alcoholreclame komen uit het Interfederaal Alcoholplan, dat in maart 2024 is goedgekeurd door de federale regering in België. Hierin staan 75 maatregelen om schadelijk alcoholgebruik te beperken. Volgens het VAD heeft het plan wel positieve acties op zorg en preventie, maar schiet het zwaar tekort. ‘Wat wij merkten is dat alle maatregelen die daarin staan een uitgeholde versie zijn van wat we gevraagd hadden’, zegt Pelemans. Bovendien is de leeftijdsgrens voor zwak- alcoholhoudende dranken zoals bier en wijn nog steeds zestien jaar in België. ‘Daar is helaas niets aan gedaan. Dat zit in België politiek gezien helemaal vast en dat is te wijten aan de alcoholindustrie die veel invloed heeft op de liberale partijen. De overige partijen vinden het niet belangrijk genoeg. Uit enquêtes blijkt keer op keer dat er wel draagvlak is voor het verhogen van de toegestane leeftijd. Wij weten dat het een kwestie van tijd is, maar het is jammer dat de politiek niet een voortrekker wil zijn in die beweging.’